Małdrzyki, czyli placuszki z białego sera

Napisanie zdania, które właśnie czytacie, zajęło mi, bagatela, ponad godzinę… Urlop i apokaliptyczne upały rozleniwiły mnie totalnie. Nie wiem, od czego mam zacząć, o czym pisać, choć w głowie kłębią się miliony myśli. Bolesny jest ten powrót do blogowania, oj, bolesny… Ciężko zasiąść przed komputerem i sklecić choć dwa w miarę sensowne zdania, o gotowaniu nie wspominając. A temperatura powietrza wcale nie ułatwia mi zadania… Podziwiam tych, którzy w trakcie tego piekła, potrafią piec, smażyć, gotować, a później jeszcze to opisać… Tych, którzy potrafią w tych upałach to wszystko zjeść, także podziwiam. Ja ostatnimi czasy jadłabym na obiad wyłącznie ziemniaki ze zsiadłym mlekiem/maślanką/kefirem lub pomidory ze śmietaną/jogurtem. Plus porcja sezonowych owoców na deser. I wsio! Na dłuższą metę tak się jednak nie da i kilka dni temu, otoczona przez kilka wentylatorów, postanowiłam ponownie tego lata usmażyć małdrzyki…

Małdrzyki, zwane niekiedy mądrzykami lub małdrzykami krakowskimi – niegdyś nazywano tak pewien gatunek sera ze słodkiego mleka – to nic innego, jak słodkie, małe placuszki z białego sera, jajek i mąki, smażone na maśle. W moim domu występowały pod bardzo „oryginalną” nazwą – placki z białego sera… O tym, że mają one własną, bardzo ciekawą nazwę, dowiedziałam się całkiem niedawno od Liski z White Plate.

Przepis na małdrzyki znany jest od dawna. W książce „Kucharz polski jaki być powinien: książka podręczna dla ekonomiczno-troskliwych gospodyń” (Warszawa, 1856) autorka, Bronisława Leśniewska, przedstawia taką oto recepturę*:

„Twarożek nie przekwaśniały, albo sér świéży, utrzeć na massę z stosowną ilością jajek, np. na 3 kwaterki utartego séra wziąć ich 6, jeżeli sér jest suchy, przydać parę łyżek śmiétany i trochę masła; tarcie najlepiéj jest odbyć wałkiem w makotrze; przydać trochę cukru, soli i mąki tyle, aby się utworzyło ciasto niezbyt gęste; dla pulchności małdrzyków, możnaby białka ubić na pianę; massę całą przetrzéć przez sito, a umaczawszy ręce w mące, robić wałeczki wielkości półkurnego jaja; w utoczonych okrągło, powygniatać palcem dołeczki, układając na sklarowane masło, wstawić w piec na pół godziny, albo téż smażyć z obu stron rumiano na patelni; wydać na sucho pocukrowane tylko, albo téż polane sklarowaném masłem.”

Proste, prawda? Warto nadmienić, że do przygotowania małdrzyków potrzebny jest twaróg bardzo dobrej jakości. Zwarty, nie podchodzący wodą, najlepiej wiejski, domowy. Sklepowy dobrze jest odsączyć na sicie lub odcisnąć z nadmiaru wody.

Jako że część urlopu spędziłam w Besku, mojej rodzinnej wsi, domowego sera białego miałam pod dostatkiem. Moja Ciocia robi najlepszy biały ser pod słońem!

W pewnym momencie twaróg niemal wysypywał nam się z lodówki i nikt nie miał pomysłu, co by tu jeszcze z niego zrobić. Po krótkim namyśle przypomniałam sobie o małdrzykach. Moja Siostra stwierdziła, że w życiu nazwy tej nie zapamięta, ale na placuszki się pisze, tak jak i reszta rodziny. Zrobiłam więc i podałam z sezonowymi owocami. Smakowały wyśmienicie! Tak wyśmienicie, że Siostra nazwę jednak zapamiętała…

Polecam!

SKŁADNIKI NA OK. 10 MAŁDRZYKÓW:
500 g tłustego białego sera (twarogu), najlepiej wiejskiego, domowego (sklepowy odsączyć na sicie lub odcisnąć z nadmiaru wody)
2 żółtka
1 białko
65 g cukru pudru
80-85 g mąki pszennej tortowej (typ 450)
1 łyżka soku z cytryny
ziarenka z 1/2 laski wanilii
szczypta soli

Dodatkowo:
100 g klarowanego masła do smażenia placuszków
mąka pszenna do obtaczania placuszków

Do podania (wedle uznania):
sezonowe owoce (maliny, truskawki, jeżyny, borówki, porzeczki, czereśnie, wiśnie…)
miód lub syrop klonowy
jogurt grecki lub gęsta, kwaśna śmietana
bita śmietana
cukier puder do oprószenia
mus owocowy

WYKONANIE:
Białko wlać do miseczki, dodać szczyptę soli i ubić na sztywną pianę.
Mąkę i cukier puder przesiać do miski. Dodać pokruszony twaróg, żółtka, wanilię oraz sok z cytryny i mieszać ręką do uzyskania gładkiej masy. Dodać pianę z białka i delikatnie wymieszać do połączenia. Masa powinna być dosyć gęsta.

Na płaski talerz wysypać trochę mąki pszennej.
Na patelni rozgrzać masło.

Nabierać w dłonie porcje masy serowej, formować kulki, po czym rozpłaszczać je na małe, okrągłe placuszki o grubości 0,5-1 cm. Placuszki obtaczać z dwóch stron w mące i kłaść delikatnie na rogrzane na patelni masło.

Smażyć po około 2-3 minuty z każdej strony, do uzyskania złotego koloru.

Usmażone małdrzyki układać na papierowym ręczniku, osączyć z nadmiaru tłuszczu.

Podawać ciepłe, z ulubionymi dodatkami. U mnie były to: owoce, jogurt grecki oraz syrop klonowy.

SMACZNEGO!

* Książka dostępna w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona